In 2024 kan gestart worden met de bouw van 100.000 woningen
7 februari 2024
Het woningtekort in Nederland bedraagt momenteel 390.000 woningen en zal naar verwachting nog jaren aanhouden. Door het dalende aantal afgegeven bouwvergunningen en vertraging of uitstel van nieuwbouwprojecten mét een vergunning loopt het tekort volgens Capital Value op tot 450.000 woningen in 2027. Deze enorme stijging kan voorkomen worden. Er zijn namelijk voldoende plannen om in 2024 te starten met de bouw van ruim 100.000 woningen. 'Deze plannen zijn alleen haalbaar met extra stimulerende maatregelen vanuit de overheid en collectieve verantwoordelijkheid van marktpartijen', aldus Marijn Snijders, directeur bij Capital Value. Vandaag presenteert Capital Value in TivoliVredenburg aanvullende cijfers van onderzoek op de woning(beleggings)markt dat jaarlijks in samenwerking met ABF Research wordt uitgevoerd.
Capital Value verwacht een stijging van het woningtekort naar 450.000 woningen
In het Primos model wordt uitgegaan van een hoger aantal bouwvergunningen in de komende jaren dan in de huidige markt realistisch is. In 2023 zijn slechts 54.000 bouwvergunningen afgegeven. Als gevolg van de marktomstandigheden zoals de hoge hypotheekrente leidt niet elke afgegeven vergunning momenteel tot een nieuwe woning. Ontwikkelaars geven in het onderzoek aan dat de bouw van 7.477 woningen is uitgesteld in 2023. Hierdoor zal het woningtekort volgens Capital Value de komende jaren oplopen tot zo'n 450.000 woningen in 2027, oftewel 5,3% van de voorraad.
Voldoende plannen om in 2024 te starten met de bouw van 100.000 woningen
Uit onderzoek van Capital Value blijkt dat er voldoende plannen zijn om in 2024 te starten met de bouw van 101.000 woningen. Thijs Konijnendijk, Head of Research & Data Intelligence: "Het is goed nieuws dat er voldoende concrete planvoorraad is. Hiervan is 46% in het betaalbare huursegment, wat neerkomt op 46.000 huurwoningen die in 2024 gebouwd kunnen worden. We zien in de praktijk echter dat de bouw van een deel van deze plannen on-hold staat door te lage voorverkoop of mismatch bij verkoop aan een belegger of woningcorporatie. In 2023 werd in totaal 32% minder in nieuwbouw huurwoningen geïnvesteerd dan in 2022. We moeten voorkomen dat de jaarlijkse uitbreiding van de woningvoorraad daalt naar niveaus van 2012-2017, met als dieptepunt slechts 40.860 woningen in 2012."
Onvoldoende plannen voor studentenwoningen ondanks 21% meer thuiswonenden
Nederland telt 1 miljoen jonge huishoudens (huishoudens tot en met 24 jaar) in 2023, een stijging van 21% ten opzichte van 2014. 65% van de jongeren tussen 18 en 24 jaar woont thuis. Dit aandeel loopt op door de krappe woningmarkt. Ook 'oudere jongeren' vinden moeilijker een woning. Voor studenten moeten de komende jaren 60.000 woningen worden bijgebouwd. In 2023 viel het transactievolume in woningen voor studenten en jongeren echter terug tot ongeveer 183 miljoen euro, een afname van bijna 58% ten opzichte 2022. Uit de enquête die Capital Value uitvoerde onder ontwikkelaars blijkt dat slechts 7% van de woningen die zij de komende jaren gaan bouwen een studenten- of jongerenwoning betreft. Uitbreiding van planvoorraad voor deze doelgroep is hard nodig. Vanuit beleggers is er nog steeds veel vraag naar studentenhuisvesting: 69% van de internationale beleggers geeft aan belangstelling te hebben voor acquisities in dit segment mits het investeringsklimaat verbetert.
Slechts 3% van plannen voorziet in ouderenhuisvesting
Door de toenemende vergrijzing neemt de groep oudere huishoudens (vanaf 65 jaar) de komende tien jaar toe van 2,5 miljoen in 2024 tot 3,0 miljoen in 2033. Het aantal 75-plus huishoudens met een mobiliteitsbeperking neemt tot 2039 toe met 218.000. De sterkste vergrijzing is te zien in Flevoland (+109%), Zuidwest-Overijssel (+69%) en Groot-Amsterdam (+66%) De huidige woningvoorraad is niet voldoende geschikt voor de woonbehoeften van de groeiende groep ouderen. In 2023 is slechts in 1.700 nieuwe huurwoningen voor senioren geïnvesteerd, terwijl er op jaarbasis 35.000 woningen nodig zijn. Uit onderzoek van Capital Value blijkt dat in de plannen van bouwers en ontwikkelaars slechts circa 3% voorzien is in ouderenhuisvesting. Gemeenten en marktpartijen zullen veel concretere plannen moeten uitwerken voor de bouw van ouderen- en zorgwoningen om zo ook een betere doorstroming op gang te brengen.
Pensioenfondsen en woningcorporaties willen meer investeren in betaalbare huurwoningen
Uit het onderzoek van Capital Value blijkt dat in 2024 meer geld beschikbaar is bij pensioenfondsen dan in 2023 is geïnvesteerd. Grootste obstakels in 2023 waren de gestegen rente, te hoge bouwkosten en onzekerheid over de regelgeving middenhuur. Ook woningcorporaties kunnen hun toenemende rol in het toevoegen van nieuwe woningen in 2024 doorzetten, mits er geen huurverlaging wordt opgelegd vanuit de overheid. Daarnaast zijn zowel institutionele investeerders als woningcorporaties gebaat bij maatregelen om de bouw van middenhuurwoningen te realiseren, zoals gunstigere financieringsvoorwaarden.
Oplossingen om bouwinfarct te voorkomen
Marijn Snijders, algemeen directeur Capital Value: "Juist nu er voldoende plannen zijn voor 2024 en er nog steeds geld beschikbaar is bij pensioenfondsen en corporaties, moet de politiek alles op alles zetten om een bouwinfarct te voorkomen. In de huidige markt zijn veel plannen financieel niet haalbaar. Wij hebben een actieplan voor de woningmarkt opgesteld om dit op te lossen. Naast een verlaging van de overdrachtsbelasting en uitbreiding van de Startbouwimpuls adviseren wij maatregelen te nemen, al dan niet tijdelijk, voor het realiseren van betaalbare nieuwe koopwoningen en betere financieringsmogelijkheden."
Meer weten?
Het volledige onderzoeksrapport is openbaar toegankelijk via research.capitalvalue.nl.