Prinsjesdag 2024: plannen kabinet niet voldoende om tekort huurwoningen terug te dringen

Wat zijn de kernpunten?

• De plannen ten aanzien van de bouwopgave zijn hetzelfde gebleven; 100.000 woningen middels grootschalige woningbouw en ‘een straatje erbij’. De concrete uitwerking gebeurt via de 16 NOVEX-gebieden en de 35 Woondeals.
• Daarnaast blijft de opgave staan van 290.000 zorggeschikte woningen voor ouderen. Ter financiële ondersteuning van de bouw worden regelingen zoals de Stimuleringsregeling voor Zorggeschikte Woningen (SZGW) verlengd. De SZGW helpt woningcorporaties en zorgaanbieders om geclusterde en zorggeschikte woningen voor sociale huur met zorgprofiel VV4 tot en met VV10 te realiseren.
• Voor de ondersteuning van de bouw van deze woningen is in totaal € 5 miljard beschikbaar gesteld tot en met 2029, oftewel € 1 miljard per jaar. Er moet door het kabinet nog invulling worden gegeven aan de besteding hiervan. De nadruk lijkt te liggen op ondersteuning van onrendabele projecten en transformaties projecten, met name corporatieprojecten.
• De woningbouwimpuls blijft in stand, maar wordt afgebouwd naar € 100 miljoen in 2025 en 2026, daarna per jaar naar € 90 miljoen. Een deel van het budget wordt ingezet om de kosten van de verlaging van de overdrachtsbelasting te financieren.
• Daarnaast investeert het kabinet € 2,5 miljard in infrastructuur ten behoeve van woningbouwlocaties. Dit is vergelijkbaar met de Woningbouwimpuls van het vorige kabinet.
• Het algemeen tarief van de overdrachtsbelasting voor woningen gaat naar 8%. Om in het algemeen tarief te kunnen differentiëren tussen woningen en niet-woningen is een aanpassing van de systemen nodig. Deze wijziging gaat daarom pas in op 1 januari 2026.
• Tot slot belooft het kabinet de woningbouw op te schalen door processen en procedures te verbeteren en innovatief en industrieel bouwen te stimuleren. Via de regionale en nationale versnellingstafels en meer capaciteit geven aan medeoverheden, wil het kabinet een doorbraak forceren zodat projecten snel van start kunnen.

Welke belangrijke besluiten volgen nog?

• Eind 2024 wordt een Woontop georganiseerd waar we landelijke afspraken worden gemaakt met onder andere medeoverheden, investeerders, marktpartijen en woningcorporaties.
• Vanaf begin 2025 worden de huidige afspraken in de Woondeals geactualiseerd. Kern is om te bepalen hoeveel woningen worden gebouwd, waar en voor wie. Het Rijk en provincies krijgen met het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting de bevoegdheid om hierop dwingend te sturen.
• Aanvullend op bestaande woningbouwlocaties en (lopende) Woondeals worden nieuwe gebieden aangewezen voor grootschalige woningbouw, bij voorkeur rond bestaande infrastructuur.

Wat adviseert Capital Value?

• Een mogelijke verdere verlaging van de overdrachtsbelasting naar 6%. De invoering per 1 januari 2026 biedt geen oplossing voor het risico dat het huuraanbod sterk zal terugvallen. Geadviseerd wordt de invoering zo spoedig mogelijk te laten plaatsvinden. In dit artikel presenteren we zes redenen om de overdrachtsbelasting verder te verlagen.
• Algemene stimuleringsmaatregelen die uit het budget van € 5 miljard die voor de gehele markt gelden. Marktbrede stimuleringsmaatregelen bieden ontwikkelaars en beleggers de mogelijkheid om deze steun in hun businesscases te integreren en hierop te vertrouwen bij de financiering van hun projecten. Dit zorgt voor een stabielere en voorspelbaardere markt, wat de bouwproductie kan versnellen. Met name voor de stimulering van de bouw van betaalbare huurwoningen zijn met spoed stimulerende maatregelen noodzakelijk. Steeds vaker worden in bouwplannen (betaalbare) huurwoningen omgezet in koopwoningen.
• Meer aandacht en urgentie voor de bouw van middenhuurwoningen. Eerder dit jaar pleitte Hugo de Jonge al voor een verruiming van het zogenoemde Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB), waarmee er meer ruimte komt voor de bouw van betaalbare huurwoningen voor middeninkomens. Het is cruciaal dat deze discussie wordt opgevolgd door concrete acties.
• Meer aandacht voor de bouw van zorggeschikte woningen voor senioren. De (dubbele) vergrijzing zet door en de bouwopgave is enorm. De voorgenoemde Stimuleringsregeling voor Zorggeschikte Woningen (SZGW) kan bijvoorbeeld worden opengesteld voor alle marktpartijen om de bouwproductie te verhogen.

Marijn Snijders, Algemeen Directeur bij Capital Value: “Op basis van de huidige plannen  en de marktsituatie maken wij ons ernstig zorgen over de beoogde maatregelen. Er bestaat een groot risico dat het tekort aan betaalbare huurwoningen verder gaat toenemen. Dit is een gemiste kans, nu juist woningcorporaties en pensioenfondsen meer willen investeren. Maatregelen zoals de verlaging van de overdrachtsbelasting en steun voor de bouw van middenhuurwoningen kunnen daarom niet worden uitgesteld.  Wij roepen op zo spoedig mogelijk samen te onderzoeken welke stimulerende maatregelen de bouw van betaalbare huurwoningen een impuls kunnen geven.”

Meer informatie
Meer informatie over de Miljoenennota 2025 vindt u op de website van het Ministerie. Uiteraard staan wij ook klaar om uw vragen over het woonbeleid te beantwoorden. Heeft u vragen over de Miljoenennota 2025 of bijvoorbeeld de recent ingevoerde Wet Betaalbare Huur? Neem contact op met Stefan Janssen of Thijs Konijnendijk.