Gemeenten moeten actievere rol spelen bij terugdringen tekort huurwoningen
19 september 2016
66% van de gemeenten heeft geen beleidsprogramma om aan de toenemende vraag naar middeldure huurwoningen te kunnen voldoen.
Uit onderzoek van Capital Value dat vandaag wordt gepresenteerd op het congres "Dag van het wonen" blijkt dat Nederlandse gemeenten een forse groei verwachten in vraag naar vrije sector huurwoningen. Uit dit onderzoek blijkt tevens dat 66% van de gemeenten geen bouwbeleid heeft opgesteld met daarin duidelijke kaders en condities waaronder vrije sector huurwoningen kunnen worden gerealiseerd. Hierdoor lopen gemeenten het risico dat de ontwikkeling van vrije sector huurwoningen spaak zal lopen en dat tekorten in dit segment verder zullen oplopen. Door het vaststellen van een woonvisie met aansluitend beleid kunnen gemeenten een actievere rol spelen in het realiseren van nieuwe woningen in dit segment. In totaal werkten 85 gemeenten aan dit onderzoek mee.
Grote toename in vraag vrije sector huurwoningen verwacht
Meer dan 80% van de grote en middelgrote gemeenten verwachten een toenemende vraag naar vrijesectorhuurwoningen. Met name in het huurprijssegment tussen €710 en €850. In grote gemeenten wordt voornamelijk toenemende vraag verwacht naar meergezinswoningen (62%). In de middelgrote gemeenten ligt dit aandeel op 42%. Deze toekomstige vraag wordt bevestigd door de recente voorspellingen van het PBL/CBS over de toename van het aantal huishoudens in Nederland en de groei van de steden.
Bouwbeleid te weinig gericht op vrije sector huurwoningen
Uit het onderzoek blijkt echter dat 66% van de gemeenten geen beleidsprogramma heeft om aan de toenemende vraag naar vrijesectorhuurwoningen te voldoen. Een groot deel van de ondervraagde gemeenten (64%) voert op dit moment een faciliterend grondbeleid. Dit betekent dat het initiatief van de ontwikkeling meer bij marktpartijen en corporaties ligt. Het is echter wel van belang dat deze gemeenten duidelijk beleidsprogramma's opstellen met daarin kaders en mogelijkheden voor marktpartijen en corporaties. Alleen met duidelijk beleid kunnen gemeenten een belangrijke faciliterende rol spelen bij de realisatie van vrijesector huurwoningen.
Tekorten lopen op
Marijn Snijders, directeur Capital Value: "De recente publicatie van het CBS over het aantal verleende bouwvergunningen bevestigen eerdere onderzoeken van Capital Value dat er te weinig nieuwe (huur)woningen worden bijgebouwd door zowel corporaties als beleggers. Juist nu er zoveel kapitaal beschikbaar is, is het van belang dat partijen gezamenlijk nog actiever de kansen benutten die er nu zijn om de tekorten aan huurwoningen verder terug te brengen. Het vaststellen van de woningmarktregio's door Minister Blok biedt meer houvast voor gemeenten om samen met corporaties en marktpartijen op regionaal niveau (prestatie)afspraken te maken. Hierbij is het van belang niet alleen naar kwantiteit, maar ook naar kwaliteit (type woningen) te kijken."
Gemeenten moeten samenwerken met corporaties en marktpartijen
Nu corporaties zich moeten gaan richten op de kerntaken, zullen marktpartijen een nog belangrijkere rol gaan spelen bij de productie van nieuwbouwwoningen in de vrije huursector. Uit onderzoek van Capital Value blijkt dat er meer kapitaal beschikbaar is (voor 2016: meer dan 5,5 miljard euro) dan nu in plannen wordt aangeboden. Gemeenten met grondposities kunnen de bouw van nieuwe huurwoningen stimuleren door zich onder meer bij de uitgifte van grond zich niet alleen te richten op koopwoningen, maar nadrukkelijk ook op huurwoningen.
Ook gemeenten die een faciliterend beleid hanteren, kunnen en moeten bijdragen aan het terugdringen van de tekorten door het versnellen van procedures en plannen en het bieden van kansen aan corporaties om duurder bezit te verkopen om zo middelen vrij te maken voor de bouw van extra betaalbare (sociale) huurwoningen.
Woningmarktregio's en samenwerking
De invoering van de woningmarktregio's biedt niet alleen corporaties, maar ook gemeenten de mogelijkheid de regionale woningmarktbehoefte beter in kaart te brengen. Hier kan het beleid op worden afgestemd. Het biedt partijen een kans voor een betere regionale samenwerking per woningmarktregio. Er is een duidelijk beeld ontstaan welke corporaties actief zijn in de 19 vastgestelde woningmarktregio's en welke gemeenten in die gebieden liggen.
Chanine van Kleij, adjunct-directeur Capital Value: "Het vaststellen van de woningmarktregio's is een onderstreping van het beleid dat door een groot aantal corporaties reeds is ingezet. In de praktijk zien wij al langer dat corporaties in de afgelopen periode steeds kritischer zijn gaan kijken naar hun bezit en de regio waarin ze werkzaam zijn. Een positieve ontwikkeling daarbij is dat steeds meer corporaties de intentie hebben te investeren in nieuwe (betaalbare) huurwoningen en het verduurzamen van het bezit. Het zou mooi zijn als gemeenten ook nadrukkelijker een beleid gaan bepalen voor het middeldure segment en marktpartijen nog beter gaan samenwerken om de tekorten verder terug te dringen".
Capital Value publiceerde eerder dit jaar een onderzoek onder grote woningbeleggers waaruit naar voren kwam dat er een record bedrag beschikbaar is bij Nederlandse en buitenlandse pensioenfondsen. Dit beschikbare kapitaal kan aangewend worden om nieuwe vrije sector huurwoningen te bouwen, maar ook corporaties extra middelen te geven om betaalbare sociale huurwoningen te bouwen. Recent verkochten een aantal woningcorporaties duurder bezit aan pensioenfondsen om met deze middelen de bouw van goedkope woningen mogelijk te maken.
Voor meer informatie over het onderzoek kunt u contact opnemen met Capital Value.
Naar nieuwsoverzicht